Przyczyny problemów z koncentracją u dzieci.
Problemy z koncentracją utrudniają dziecku codzienne funkcjonowanie. Dzieci w wieku 5–7 lat potrafią skupić swoją uwagę na ok. 15 minut, po tym czasie koncentracja nagle spada. Dziecko potrzebuje przerwy na relaks, aby ponownie mogło się skoncentrować. Taką formą relaksu jest aktywność ruchowa na zmianę z odpoczynkiem i tylko wtedy możliwe będzie uzyskanie zadowalających efektów w zakresie koncentracji uwagi. Dlatego nie powinniśmy jeszcze, w tym wieku doszukiwać się problemów z koncentracją u naszych pociech. W miarę swojego rozwoju dzieci uczą się rozróżniać, które rzeczy i wrażenia są dla nich ważne, a które mogą zignorować. Dzieci nie są w stanie dłużej skupić się na rzeczach, którymi w ogóle nie są zainteresowane, gdyż są jeszcze rozkojarzone i bardzo ruchliwe. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym są już w stanie opanować swoje emocje i powstrzymać realizacje swoich potrzeb, potrafią się bardziej skoncentrować. Są w stanie skupić swoją uwagę przez okres od 25 do 35 minut. Ich zachowanie jest jeszcze zależne od potrzeb, impulsów i przypadkowych zainteresowań.
Czas koncentracji u dzieci w różnym wieku:
- 5–7 lat – 15 minut
- 8– 9 lat – 20 minut
- 10–12 lat – 25 minut
- Powyżej 12 lat – 30 minut
Z badan wynika, że 1/3 dzieci ma problemy z koncentracją z powodu zespołu zaburzeń uwagi: są impulsywne, mają nadmiar energii, wzmożoną aktywność, niską odporność na bodźce rozpraszające.
Przyczyny trudności z koncentracją u dzieci:
- Zespół zaburzeń uwagi – inaczej zespół nadpobudliwości psychoruchowej, czyli ADHD
- Ciągłe zwiększanie wymagań, którym dziecko nie jest w stanie sprostać, powoduje napięcia, nerwowość i pobudzenie.
- Warunki zewnętrzne: ciągły hałas (plac budowy za oknem, głośno nastawiony telewizor, głośna gra komputerowa, awantury dorosłych albo sprzeczające się rodzeństwo itp.) Koncentracja w takich warunkach jest wysiłkiem, któremu dzieci nie są w stanie sprostać.
- Nieprawidłowe odżywianie i brak aktywności fizycznej.
- Objawy zaburzeń koncentracji u dziecka:
- Brak reakcji, gdy się do niego mówi – wydaje się nieobecne.
- Szybka utrata zainteresowania (dziecko nie kończy tego, co zaczęło).
- Brak organizacji pracy – bałagan w tornistrze, nieporządek na biurku.
- Rozkojarzenie – gubi swoje rzeczy.
- Nie podejmuje wyzwań, łatwo się poddaje i zniechęca do różnych rzeczy.
- Zapomina o codziennych obowiązkach.
- Problemy w szkole (złe wyniki w nauce).
- Sposoby wspierania koncentracji:
- Ćwiczenia rozwijające zmysł równowagi (jazda na rowerze, rolki, kołysanie się na hamaku, jazda na karuzeli).
- Rozwój zdolności ruchowych (skakanka, bieganie, skakanie, spacery, taniec).
- Ćwiczenia na integrację zmysłów (dzieci otrzymują taki sam owoc np. jabłko, ich zadaniem jest dokładne zbadanie owocu, następnie jabłka zostają pomieszane, a dzieci muszą rozpoznać swoje).
Rozbudzanie ciekawości i zainteresowań.
Do rozwoju koncentracji, na początku bardzo ważne są ciekawość i zainteresowanie. Możemy przyjrzeć się, czy dziecku uda się zająć przez dłuższy czas jednym tematem, jeżeli tak, to również w przypadku mniej ciekawych tematów powoli będzie mogło się skupić.
Nie dawajmy dziecku gotowych rozwiązań ani odpowiedzi na własne pytania. Tylko własne rozwiązania wzmacniają w dziecku poczucie własnej wartości i dają mu wiele radości.